يكي از دغدغه هاي هميشگي كاربران وسائل باطري خور حفظ و نگهداري باطري مورد استفاده در دستگاهاي همراهشان ميباشد چراكه اولا نه مرجع استانداري براي توضيح دقيق و شفاف در ارتباط با اين موضوع مهم وجود دارد و نه تجربه كافي براي استفاده صحيح از استفاده از باطري. تا كنون كتاب و يا مقاله علمي كامل و جامعي در ارتباط با حفظ و نگهداري استفاده صحيح  از باطري هاي ليتيومي مشاهده نشده مع الوصف از آنجا كه قريب به 25 سال است كه با اين موضوع درگير هستيم تجاربي را كه داريم از طريق سايتمان در اختيار شما كاربران گرامي قرار داديم اميد است كه توانسته باشيم شما را در استفاده بهتر از باطري هاي قابل شارژ ياري كرده باشيم.

باطري هاي قابل شارژ چه تفاوتي با باطري هاي معمولي دارند و چه مشخصه خاصي دارد؟

همانطور كه از نامش پيداست تفاوت اصلي آن در پر شدن مجدد بعد از اتمام ظرفيت داخلي ميباشد. و يك باطري خوب و استاندارد چنانكه درست و مطابق اصول استفاده و پر شود بيش از صد ها بار قابل استفاده است.
البته عدد صد بار يك عدد احتياطي است باطريهاي خوب و درجه يك كه عنوان پاور بانك هم به آن اطلاق ميشود حتي تا 700 الي هزار بار هم ميتوانيد پر و خالي نماييد!! البته متداول شده كه هر باطري بيش از يك و نيم آمپري كه ظاهرا چاق و چله باشد آنرا پاوربانك مينمايند!!

نكات احتياطي در ارتباط با باطري هاي قابل شارژ ليتيومي

در مورد باطري هاي قابل شارژ چه در هنگام پركردن و چه در زمان مصرف ميبايست اصول خاصي را رعايت كرد كه مهمترين آنها را ذيلا مياوريم.

1. از لحظه اي كه آنرا در دستگاه قرار ميدهيد ديگر نبايد آنرا بحال خود رها كنيد بلكه تا آخرين باري كه قادر به پر و خالي شدن است از آن استفاده كنيد وگرنه دچار استهلاكي جبران ناپذير ميشود.و اين همان نكته اصلي استهلاك قريب به اتفاق اكثر باطري هاي قابل شارژ است. شايد بيش از 70 درصد خرابي زودتر از موعد آنها توسط  كاربران به همين دليل ميباشد.
   البته اگر بهردليل نميتوانيد از آن استفاده كنيد پس حتما آنرا در يخچال بگذاريد تا در هواي گرم نباشد.

2. نسل قبلي باطري هاي قابل شارژ باطري هاي نيكل كادميم بود وبهتر بود تا آنها را  بطور كامل كه خالي شد پر كنيم تا هيچ گازي در داخل محفظه داخلي باقي نماند اما در باطري هاي ليتيومي بهتر است كه تا ده  الي بيست درصد به اتمام كامل، مجددا پر شود تا با استهلاك كمتري مواجه شود.

3. در صورتي كه دستگاه شما برق و باطري است مثل لب تاب نبايد فكر كنيد كه تا جاييكه ممكن است از باطري استفاده نشود. چراكه باطري حداقل ماهي يك بار بايد پر و خالي شود وگرنه درونش گاز جمع شده و يا اساسا به اصطلاح تنبل ميشود و از عمر آن بشدت كاسته ميشود.
   چنانكه ماهي يك بار پر و خالي شود حداقل ده سال برايتان سالم و سرحال خواهد بود و ده سال زمان خوبي است و اي بسا تا 30 سال هم باطري شما با اين روش عمر كند.

4. مطلبي بر عكس مطلب فوق!
   چنانكه از وسيله اي استفاده ميكنيد مثل مودم يا گوشي و بقدري در روز از آن كار مي كشيد كه گاه تا دو يا سه بار بايد باطري را پر كنيد جهت طولاني شدن عمر باطري چنانكه برايتان مقدور است وسيله را توسط رابط شارژ به شارژر وصل كنيد تا هنگام كار كردن پر شود و بعبارت ديگر كلا برق آن از طريق برق شهر تامين شود و اضافه بار آن از طريق باطري.
   در اين حالت كمترين فشار به باطري ميايد و كلا باطري پر و آماده براي زماني هست كه ميبايست آنرا از برق جدا كنيد.

5. باطري هاي قابل شارژ حداكثر دمايي را كه ميتواند تحمل كند تا 45 درجه است يعني نبايد آنرا زير تابش مستقيم آفتاب قرار دهيد و يا اينكه چنانكه دستگاه مورد استفاده تان بهر دليل (عمدتا طراحي بد يا نامرغوبي قطعات بكار رفته) داغ ميكند و باطري داخل آن هم داغ ميشود حداقل كاري كه ميكنيد اين است كه درب آنرا باز نگهداريد تا هم باطري و هم دستگاه شما كمتر فرسوده شود و نيز كمي استراحت به آن بدهيد يا در معرض وزش باد قرار دهيد.

6. اتصال كوتاه كردن بمعناي اين است كه دو (3 و يا 4) سر مسي آنرا با يك قطعه فلز بهم مرتبط كردن و اين همان كاري است كه هرگز نبايد انجام دهيد چراكه باعث عبور حداكثر جريان داخلي شده و ممكن است از درون سلول هاي باطري بهم وصل و خراب شوند.

7. سوراخ كردن و ضربه خوردن و يا تحت فشار قرار دادن و يا بزور در داخل محفظه قرار دادن نيز تشكيلات داخلي باطري را ميتواند بهم بريزد و بتطري را معيوب و غير قابل استفاده كند.

8. اگر باطري احيانا داخل ظرف مايع افتاد سريعا در آورده و خشك نماييد چراكه جنبه اتصال كوتاه براي باطري دارد.

9. سري كردن يا موازي كردن باطري براي افزايش ولتاژ يا قدرت باطري زماني قابل قبول است كه شما متخصص الكترونيك باشيد وگرنه قطعا در اين كار موفقيت خوبي نخواهيد داشت و كمترين بازدهي از اين كار نصيبتان خواهد شد.

10. چنانكه قصد خريد باطري داريد سعي كنيد باطري گران قيمت بخريد و دنبال ارزانترين نباشيد و هنگام خريد مطمئن شويد كه تاريخ خروج از كارخانه حداكثر 6 ماه پيش بوده و ظاهر كاملا صاف و پلاتين براق داشته باشد و سر سوزني باد كرده نباشد. توجه داشته باشيد كه بر روي باطري هاي غير قابل شارژ تاريخ انتهايي مصرف درج شده اما روي باطري قابل شارژ تاريخ خروج از كارختانه حك شده است.

11. هنگام خريد نزد فروشنده باطري را داخل دستگاه قرار داده تا هم از اندازه و هم از پلاتين آن مطمئن شويد و هم دستگاه تان حتما روشن شود. باطري خراب قادر نيست بيش از ده ثانيه الي يك دقيقه دستگاه را روشن بگذارد.ولي شارژ اوليه كارخانه بخصوص اگر كمتر از 6 ماه قبل باشد بيش از 80 درصد و گاه تا صد درصد شارژ دارد.

نكات مهم در ارتباط با پر كردن باطري (شارژ كردن)

1. هنگام شارژ باطري مواظب باشيد باطري بيش از حد پر نشود اگرچه غالب دستگاه هاي خوب شارژر اتوماتيك دارند و بعد از پر شدن باطري جريان شارژ را قطع ميكنند اما چنانكه متوجه شديد مثلا باطري بعد از ده ساعت هنوز در حال شارژ است و بدنه آن گرم است قطعا سيستم خودكار نيست و منبعد باطري را فقط 3 ساعت ببرق بزنيد و سپس آنرا از شارژر جدا كنيد. (معمولا سه الي 5 ساعت زمان شارژ يك باطري سالم با يك شارژر متعلق به آن باطري است)

2. نكته فوق العاده مهم در ارتباط با شارژر ها اول اينكه ولتاژ شارژر بايد مطابق حداكثر ولتاژ باطري باشد مثلا باطري هاي معمولي حداكثر ولتاژشان 4.2 ولت است بنابر اين شارژر بايد 5 ولتي باشد نه 7.5 يا 9 يا 12 ولتي ولي نكته ديگر در ارتباط با قدرت شاژر است برخلاف باور افراد غير فني، چنانكه باطري شما مثلا 1500 ميلي آمپر باشد اشكالي ندارد كه از شارژر قوي مثلا 5 آمپري استفاده كنيد اما عكس آن شما را دچار مشكل ميكند مثلا اگر باطري شما 3 آمپر باشد ولي شما از شارژر يك آمپري استفاده كنيد باطري زمان بسيار طولاني طول ميكشد تا پر شود و حتي ممكن است شارژرتان هم حسابي داغ شود.

3. شارژر خوب سلامت و ايمني شما و دستگاه و باطري شما را تضمين ميكند در بازار پر است از شارژر هاي طرح سامسونگ و اپل كه در چين يك دلار و در ايران 5 الي ده تومان است اين شارژرها بسيار مشاهده شده كه بي هيچ دليلي تركيده و منفجر شده و اين موضوع اگر خطر آتش سوزي هم نداشته باشد اقلا ممكن است مودم يا باطري شما را از بين ببرد شارژر خوب سه الي پنج برابر گرانتر ولي هميشگي و بي خطر است.

4. كابل شارژر هم اگر نامرغوب باشد از داخل سيمهايش پوسيده و بهم اتصالي ميكند و هم باطري شما را از بين ميبرد و هم شارژر شما را ميسوازاند. رابط خوب قيمتي در حد دو برابر رابط نامرغوب دارد.

5. شايد هيچ قطعه اي از قطعات مودم يا گوشي به اندازه ورودي رابط شارژر استهلاك پذير نباشد و هزينه تعمير يك طرف استهلاكي كه ممكن است در اثر بي تجربگي تعميركار بدستگاه شما وارد شود يك طرف. پس هنگام متصل كردن رابط شارژ كمي بيشتر دقت و حوصله بخرج دهيد و سر ذوزنقه اي را درست وصل كنيد تا ورودي شارژ صدمه نبيند.

6.  و در آخر توجه شما را به نكته اي كه در اغلب منازل مشاهده ميشود جلب ميكنم.
   بطور كاملا شايع، پريز هاي برق اكثر منازل محكم و سالم نيستند و شارژر هم معمولا سنگين است (البته شارژرهاي قديم سه برابر سنگين تر بودند!) و اين موصوع ممكن است به اتصالات پريز بيشتر فشار بياورد و ايجاد جرقه و قطع و وصلي كند.(خطر آتش سوزي يك طرف و مشكل نامشخص بودن اينكه بعد از چند ساعت آيا باطري پر شده يانه يك طرف). حتما از يك پريز مشخص و معين جهت شارژرتان استفاده كنيد و فنريت اين پريز را نيز كاملا كنترل نماييد.

باطري قابل شارژ ليتيومي كي فرسوده ميشود؟

باطري منحني هاي متفاوتي از شروع تا فرسودگي براي كار (و بازدهي) دارد بيشترين زمان بازدهي باطري از شارژ دهم تا سي شارژ به انتها ميباشد در انتهاي عمر يك باطري شاهد هستيم كه باطري معمولا سريع پر شده و سريعا خالي ميشود و هرچه پر ميكنيم نتيجه همين است پس زمان دور انداختن فرا ميرسد البته راهايي هم جهت احيا ممكن است بكار گرفته شود بخصوص اگر باطري مدت زيادي بخواب رفته باشد و يا دچار تنبلي شده باشد. (تحت ولتاژ بالا قرار دادن ...) كه كار يك متخصص است و خودتان را با آن درگير نكنيد باطري را عوض كنيد.

نكته احتياطي مهم: ماده تشكيل دهنده باطري ليتيومي بسيار سمي و خطرناك است و اگر بهر دليل باطري شكست و مواد آن روي پوست دست تان ريخت سريعا با آب خالص (آب بدون نمك) كاملا بشوييد و مواظب باشيد كه به بدنتان نفوذ نكند.

باطري هاي فرسوده را چكار كنيم؟

شايد در جواب بگوييد خب دور مي اندازيم! اما نه هرگز دور نيندازيد.چرا؟!
مواد تشكيل دهنده باطري ها چه قابل شارژ و چه غير قابل شارژ بسيار بيش از آنچه كه فكر ميگنيد سمي هستند بطوريكه يك عدد باطري فرسوده قادر است شايد بيش از يك تن زباله را سمي كند و ميدانيد كه زباله ها جهت توليد كود بكار ميروند و همه اين زحمات و هزينه ها به همين سادگي نابود ميشود.
البته باطري قابل شارژ در داخل محفظه آلومينيمي بسيار محكمي كه قابليت انعطاف دارند بطوريكه حتي اگر باد كند بسادگي نميتركد. مع الوصف به هيچ عنوان باطري هاي فرسوده را دور نيندازيد و به مامورين ذيصلاح شهرداري جهت بازيابي آن تحويل دهيد.

مواظب محيط زيستمان باشيم تا آيندگان ما را دايناسورهاي قرن بيست و يك ننامند!!

براي شما سايت كاملي در رابطه با باتري هاي قابل شارژ ليتيومي و پاوربانكي نوشته ايم كه مطمئنا مطالب تازه و مهمي را در آن خواهيد يافت!

www.pb.i8i.ir

بالاي صفحه